İFSAK Etkinlikler Tüm Hızıyla Devam Ediyor!
İFSAK Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Grubu’nun düzenlediği ve Çimen Günay Erkol’un konuk olduğu “Yaralı Erkeklikler: 12 Mart Romanları ve Toplumsal Cinsiyet” konulu söyleşiye tüm üyelerimizi, fotoğraf ve sanatseverleri davet ediyoruz. Etkinlik 16 Ocak Salı günü saat 19:30’da İFSAK TV’de canlı olarak yayınlanacaktır.
12 Mart romanları çoğunlukla “tarihsel roman” veya “siyasal roman” gibi kategorilerde değerlendirilirler. Tanık oldukları çalkantılı 12 Mart dönemini büyük bir başarıyla kurmaca evrenine taşıyan bu romanlar, bu özelliklerinin yanı sıra, güçlü bir toplumsal cinsiyet tartışması da yürütürler. 12 Mart romanları, erkekliği Türkiye siyasetinde önemli bir sorun olarak işaretlemekte ve erkekliği Türkiye’de siyasete yön veren bir unsur olarak tartışmaya açmaktadır. 12 Mart romanlarında iktidar tartışmasının, siyasi tutuklulardan örgütlere ve aile kurumuna doğru genişletildiğini, aile içindeki ilişkilerden ikili ilişkilerin derinliklerine kadar çekiştirildiğini, sorgulandığını ve kalıplaşmış ifade ve alışkanlıkların eleştirildiğini görüyoruz. Toplumun güce gösterdiği hürmetin sorgulanması, erkekliğin “erk”ini de bu sorgulamanın merkezine yerleştirmektedir.
12 Mart romanları, erkekliği, toplumsal, siyasal ve ekonomik çelişkileri anlamak için retorik bir araç olarak kullanan romanlardır. Kalıplar, alışkanlıklar, hegemonik normlar irdelenir ve romanlardaki erkek karakterlerin de hegemonik erkeklik kategorilerine uyup uymadıklarını görmek için kendilerine eleştirel bir gözle baktıklarını görürüz. Otorite karşısında itaatkâr ve güçsüz bireylere dönüşen erkek karakterlerin yaşadıkları çelişkiler, erkeklerin de erkekliği her zaman kolayca taşımadıklarını, iktidar yitiminin müthiş bir paniğe ve kaygıya yol açtığını gösterir. 12 Mart romanlarının toplumsal cinsiyet kategorilerine ve kültürel baskılara yönelttiği istikrarlı inceleme, bugünümüzü anlamak için de geri dönmemiz gereken bir kavşaktır.
Çimen Günay Erkol – Akademisyen
ODTÜ’de mühendislik ve Bilkent’te edebiyat eğitimini tamamlayan ve doktora derecesini 2008 yılında Leiden Üniversitesi’nin Edebiyat Çalışmaları Bölümü’nden alan Doç. Dr. Çimen Günay-Erkol, dil ve edebiyat alanında çalışmaktadır. Araştırmaları, tarihsel dönemlerin edebiyata yansıması, politik çatışma ve çatışma sonrasının edebiyattaki temsilleri, edebiyatta erkeklik/kadınlık normları ve toplumsal cinsiyet hiyerarşileri gibi alanlarda yoğunlaşmaktadır.
Doktora araştırması Türkçeye çevrilerek Yaralı Erkeklikler (İletişim, 2021) adıyla kitaplaşmış ve bu araştırma 2022’de ilk kez verilen Doğan Hızlan Edebiyat Eleştiri ve İnceleme Ödülü’ne layık görülmüştür. Dünya Edebiyatı olarak Türk Edebiyatı (Bloomsbury, 2021) kitabını, Burcu Alkan ile birlikte, eş editör olarak hazırlamıştır. TÜBİTAK destekli çeşitli projelerde, kadın edebiyatı ve darbe dönemlerinin edebiyatları üzerine araştırmalar yürütmüştür. Yürüttüğü güncel araştırma, toplumsal cinsiyet temelli hak ve özgürlük arayışlarının Türkiye’de karşılaştığı “geri tepme” üzerinedir.
Çimen Günay-Erkol, kuruluşundan beri Eleştirel Erkeklik Çalışmaları İnisiyatifi (EEİİ) üyesidir ve bu inisiyatifle birlikte eğitim ve atölyeler tasarlamak üzere oluşturulan çeşitli kurullarda görev almaktadır. Dilin cinsiyetçi kullanımı ile ilgili çeşitli yaş ve meslek grupları için eğitimler tasarlamaktadır. Özyeğin Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi’nde öğretim üyesidir.
Afiş tasarım: Sara Arslan