“BULUŞMALAR”
Fotoğraf, icadından günümüze kadar geçen süreçte hem sanatların hem toplumların dönüşümünde etkili oldu. Fotografik görüntü, bireyin gerçeklik algısını değiştiren bir etki yarattığı gibi, estetik yargıların farklılaşma sürecine de katıldı. İster durağan olsun ister hareketli, ister doğrudan kaydedilmiş olsun ister kurmaca, teknik araçlarla yeniden üretilmiş görüntünün insan yaşamına girmesi, kültürel bir dönüm noktası olarak tanımlandı.
Fotoğrafın tarihi, değişen dünyanın ihtiyaçları doğrultusunda görüntünün farklılaşan üretim ve kullanım biçimlerinin hikayesidir. Sosyal alanın farklı katmanlarından günümüze izler taşıyan bu tarih, toplumsal yaşama ilişkin tanıklıklarımızı, bilgilerimizi ve yorumlarımızı zenginleştiren, düşüncelerimizi değiştiren, yargılarımızı etkileyen örneklerle doludur. Cisimlerden yansıyan ışıkları kaydeden aletler, başlangıçta sadece durağan görüntü üreten fotoğraf makineleriydi. Daha sonra hareketli görüntüyü kaydedebilen sinema kameraları tasarlandı. Gerek fotoğraf gerek sinema kameraları tek işlevli cihazlardı. Günümüzde ise bu iki işlevi buluşturan, ayrıca ses ve yazı kaydedebilen koordinat ve zaman belirleyen yeni kuşak kayıt araçları üretiliyor.
Bu araçlar sadece fotoğrafı, videoyu, sesi ve yazıyı buluşturarak kaydetmekle kalmıyor aynı zamanda hepsini birden en uzağa gönderebilme kabiliyetine, sonsuz sayıda çoğaltabilme imkanına sahipler. Bütün bunları en kısa zamanda yapabiliyorlar.Günümüzde görüntülerin akıl ötesi bir hızla gene akıl ötesi uzaklıklara iletilebilmesi “şimdi” kavramının anlamını dönüştürüyor. Elde edilen bir görüntünün kıtalararası yolculuğunu “an”lara indiren bu ortam, alışageldiğimiz zaman kavramını zorluyor. Buluşmaları, iletilen o görüntünün ifade ettikleriyle sınırlı olsa da “hemen”leştiriyor. Bu akış içinde “az önce” elde edilen görüntü, “şimdi” elde edilene göre daha tüketilemeden eskime ve değersizleşme riski taşıyor. Buna rağmen fotoğraf, hala gündelik hayattan aldığı referanslarla etkisini sürdürüyor, bellek oluşturmadaki güçlü rolüyle olduğu kadar izleyicinin yorumuna açık niteliğiyle de önemini koruyor.
Fotografik görüntünün bugünkü hayatlarımızdaki yeri, sosyolojinin, göstergebilimin, felsefenin, politikanın, estetiğin, güncel sanatların buluştuğu yeni mecralar yaratıyor.Bu çeşitlilik içerisinde fotoğraf, tanıklıklarımızın güçlü kanıtları olarak varlığını sürdürüyor; alışkanlıklarımızı, arzularımızı ve meraklarımızı temsil ediyor; dünyayı algılamanın, yorumlamanın ve ifade etmenin bir aracı olarak hayatımızdaki yerini büyütüyor;Fotoğraf, fotoğrafçının sınırsız seçenekler arasından görüntü haline getirmeyi tercih ettiği hayat kesitlerini yansıtır, aynı zamanda fotoğrafçının bir fotoğrafta gösterdikleri hakkındaki kişisel yorumu ile bakanın yorumunu buluşturur. Bu buluşmanın gerçekleştiği yer, görüntüler tarafından yaratılmış “hayal dünya”dır.
Fotoğrafın icadından önce kavramsal mahiyette sahip olduğumuz “görüntüler dünyası” zahiri ve batıni ilimlerin alanında “söz”ün konusuydu. Fotoğraftan sonra ise hayatımıza giren gerçeklik ve güvenilirlik sorgulamasıyla birlikte, “kaydedilmiş bakış”ın, yani tanıklığın konusu oldu. Fotoğrafçı ise rastlantısal ya da planlanmış buluşmaların öznesiydi. Bu eksenin etrafında yeni bir dünya kuruldu: Adı konulmamış, muktedirler tarafından tümüyle ele geçirilmemiş, tam da keşfedilmemiş bir dünya: “fotoğrafın dünyası.” Bu dünyanın içindeki fotoğraf, kültürel kodların aktarılabildiği bir araç olduğu kadar, bağlamların, fikirlerin üretilebildiği, tartışılabildiği, geçmişle günümüz arasındaki izlerin ve farklılıkların buluşabildiği bir zemin olarak da hayatımızda yer tutuyor. Görüntüler günlük ihtiyaçlar ve talepler doğrultusunda kullanılıyor ve yaygınlaşıyor; yeni yaratılan “sanal sosyal alanlar”a uygun biçimler ediniyor; çoğaltım ve dağıtım teknikleri her geçen gün çeşitleniyor.
Bu çeşitlilik dikkate alındığında İFSAK 22. İstanbul Fotoğraf Günlerinin teması olan buluşmalar, öncelikle farklılıkların varlığını benimser. Bir merkez etrafında zoraki buluşmaları değil, gönüllü buluşmaları benimser. Birlikte yaratılan sonucun etkisi kadar, birlikte yaşanan sürecin değerinin farkındadır.
Birbirine benzemeyenlerin sözünü kendi “dilinde” söyleyebildiği, farklılıkların her platformda temsil edilebildiği buluşmaları önemser. Kendi ile öteki arasındaki sınırların aşılmasıyla yaratılacak çoğulcu kültürel buluşmalardan yanadır. Bu ortak zemindeki buluşmaların, ‘çizili’ coğrafyaların sınırlarını aşan evrensel potansiyeline işaret eder.
Buluşmaları fiziki coğrafyasında barındırarak geçmişten günümüze gelen İstanbul gibi derin kültürel-sosyal atmosfere sahip şehirlerde aynılıklardan çok farklılıkların zenginleştirici etkisinin farkındadır. Bu farklılıkları fikirler, sanatlar, bilimler ve disiplinlerarası ilişkiler içerisinde var etmeyi hedefler. Buluşmalar öncelikle kollektif üretimi besleyen ortamlar olarak düşünülür.
İFSAK 22. İstanbul Fotoğraf Günleri, bütün bu değer, kavram ve tanımların yaratıcı ifadelerle zenginleştirilerek yeniden üretimini hedefler, yaygın kullanım içindeki klişeleşmiş yorumlardan uzak durmaya çalışır.
İFSAK tüm fotoğrafçıları, fotoğraf düşünenleri, öğretenleri, tartışanları, yazanları, araştıranları ve herkesi, ortak düşünce ve görüntü üretiminin yolunu açacak bu buluşmalara, İFSAK 22. İstanbul Fotoğraf Günlerine katılmaya çağırır.
İFSAK’ın 1984 yılından bu yana her yıl, 2004’ten bu yana ise iki yılda bir düzenlediği uluslararası organizasyonu İFSAK Fotoğraf Günleri, 1 Kasım – 12 Aralık tarihleri arasında fotoğrafseverlerle buluşmaya hazırlanıyor. Temasının “Buluşmalar” olarak belirlendiği ve bu yıl 22’ncisi yapılacak olan Fotoğraf Günleri, yine yurtiçi ve yurtdışından pek çok sanatçıya evsahipliği yapacak. Organizasyon kapsamında 14 sergi, 3 gösteri ve 4 söyleşi gerçekleştirilecek.
Yurtdışından gelecek sanatçılar arasında “Alt Üst” isimli sergisiyle İranlı fotoğraf sanatçısı Peyman Hooshmandzadeh, “Tiflis’in Yüzleri” isimli ortak sergileriyle Ermeni fotoğraf sanatçısı German Avagyan ve Azeri fotoğraf sanatçısı Orhan Aip, “Vuslat” isimli sergisiyle Norveç’li fotoğrafçı Birger Bentsen ve “Müzikle Buluşma” sergisiyle Gürcü fotoğrafçı Yuri Mechitov yer alıyor. Fotoğraf Günleri ayrıca, Çek Basın Fotoğrafları Yarışması’nın 15 yıllık kazanan fotoğraflarına da evsahipliği yapacak.
Fotoğraf Günleri’ne Türkiye’den de pek çok isim katılacak. Zeynep Şişman ve Ayşe Saray isimli fotoğrafçıların ortak çalışmaları olan “Soyut Buluşma” sergisi ile kendilerine “Makine” rumuzunu veren sanatçılara ait “Yedek Parça” isimli sergi, Fotoğraf Günleri’nde görülebilecek sergiler arasında yer alıyor. Ayrıca, Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Beyhan Özdemir’in danışmanlığında 9 öğrencinin kendi buluşmalarının yer aldığı sergi, Sema Özevin’in “Pişmaniye” sergisi, İFSAK Liseler Ortak Buluşması sonucunda üç liseden üç sergi, Yücel Zorlu’nun “Bekleyiş” sergisi ve Çanakkale Üniversitesi’nden Onur Özen’in sergisi, Fotoğraf Günleri’ne renk katacak. Bahçeşehir Üniversitesi öğrencilerinin “Mekân ve Sonsuzluk”, Mehtap Canver Ercan ve Serdar Ercan’ın “ Tepeköy’de Panagia Yortusu”, Sema Özevin’in “Pişmaniye” adlı gösterileri de İFSAK 22. Fotoğraf Günleri’ne konuk olacak.
Fotoğraf Günleri kapsamında ayrıca, Ermeni Fotoğrafçı German Avagyan, kendi ülke fotoğrafı üzerine bir söyleşi gerçekleştirecek. Yrd. Doç. Dr. Beyhan Özdemir, Aykan Özener ve Oktay Çolak’ın katılımıyla “Türkiye’de Fotoğraf Eğitimi ve Sorunları” paneli düzenlenecek. Yuri Mechitov, “Gürcistan Fotoğrafının Son Elli Yılı” üzerine bir sunum yapacak. Yalçın Savuran ve Neşet Kutluğ ise “Filmlerdeki Fotoğraflar” isimli oturumda Haneke filmlerindeki fotoğraf kareleri üzerine okumalar yapacaklar.
İFSAK’ın geleneksel etkinliklerinden Fotomaraton’un 16’ncısı ve Fotoğrafınla Gel’in 12’ncisi, Fotoğraf Günleri içerisinde yer alacak diğer etkinlikler arasında.
22. İFSAK İstanbul Fotoğraf Günleri Tanıtımı 01 Kasım 2010 19:30 İFSAK Sergi Salonu
Bir Emeğin Öyküsü “Pişmaniye”Sema Özevin 02-18 Kasım 2010 17:00 Taksim Metro İstasyonu Yürüyen Bantlar
Beyoğlu’nun Farklı Yüzleri Beyoğlu Dilnihat Özyeğin Anadolu Lisesi 02-18 Kasım 2010 17:45 Taksim Metro İstasyonu Yürüyen Bantlar
Fotografik Ortaköy Zübeyde Hanım Kız Meslek Lisesi 02-18 Kasım 2010 17:45 Taksim Metro İstasyonu Yürüyen Bantlar
Işık ve Renk Buluşunca Sefaköy Dr. Oktay Duran Teknik E.M.L. 02-18 Kasım 2010 17:45 Taksim Metro İstasyonu Yürüyen Bantlar
Altüst Peyman Hoosmandzadeh 02-18 Kasım 2010 18:30 Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi
Tiflis’in Yüzleri German Avakyan – Orhan Aip 02-18 Kasım 2010 18:30 Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi
Soyut Buluşma Zeynep Şişman – Ayşe Saray 02-18 Kasım 2010 18:30 Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi
Vuslat Birger Bentsen 02-18 Kasım 2010 18:30 Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi
Hangi “Buluşmalar” Dokuz Eylül Üniversitesi 02-18 Kasım 2010 18:30 Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi
Yedek Parça Makina 02-18 Kasım 2010 18:30 Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi
Çek Cumhuriyeti Basın Fotoğrafları Seçkisi 1995- 2010 03-22 Kasım 2010 19:30 İFSAK Sergi Salonu
Günce
Çanakkale Üniversitesi (Onur Özen) 06-23 Kasım 2010 13:30 İFSAK İbrahim Zaman Sergi Salonu
Bekleyiş Yücel Zorlu 06-24 Kasım 2010 16:30 İFSAK Üst Kat Sergi Salonu
Müzikle Buluşma Yuri Mechitov 27 Kasım – 10 Aralık 2010 13:30 İFSAK Sergi Salonu
Bir Emeğin Öyküsü “Pişmaniye” Sema Özevin 05 Kasım 2010 19:00 Akbank Sanat Merkezi
Mekan ve Sonsuzluk Bahçeşehir Üniversitesi 23 Kasım 2010 19:30 İFSAK Nurettin Erkılıç Salonu
Tepeköy’de Panagia Yortusu
Mehtap Canver Ercan – Serdar Ercan 30 Kasım 2010 19:30 İFSAK Nurettin Erkılıç Salonu
Ermenistan – Azerbeycan Fotoğrafı German Avagyan – Orhan Aip – Özcan Yurdalan 04 Kasım 2010 19:30 İFSAK Nurettin Erkılıç Salonu
Türkiye’de Fotoğraf Eğitimi ve Sorunları Beyhan Özdemir – Aykan Özener – Oktay Çolak 06 Kasım 2010
Filmlerdeki Fotoğraflar Yalçın Savuran – Neşet Kutluğ 26 Kasım 2010
Gürcistan Fotoğrafı’nın son 50 yılı Yuri Mechitov 27 Kasım 2010
German Avagyan 05-07 Kasım 2010 İFSAK 03-05 Aralık 2010 19:30 İFSAK Üst Kat Sergi Salonu
12 Aralık 2010 12:00 İFSAK Sergi Salonu