Aralıksız 18 yıldır düzenlenen İstanbul Fotoğraf ve Sinema Amatörleri Derneği (İFSAK) İstanbul Fotoğraf Günleri dopdolu bir programla geliyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda destek verdiği organizasyonun açılışı bu akşam saat 19.30’da Atatürk Kültür Merkezi’nde yapılacak. Gecede fotoğrafçı Halil Koyutürk’e “Yılın Fotoğrafçısı Ödülü”, CNBC-E televizyon kanalına ise “Yılın Sinema Ödülü” verilecek. Bu yıl ki teması “Bellek” olarak saptanan fotoğraf günleri, yerli yabancı fotoğrafçıların sergileri, saydam gösterileri, söyleşi, konferans ve atölye çalışmaları, “Fotomaraton” ve “Fotoğrafınla Gel” etkinlikleriyle fotoğrafseverlere dolu dolu bir Kasım ayı yaşatacak.
Fotoğraf ve bellek Tarihe kayıt düşen bir eylem olarak ta algılanabilecek fotoğrafın bu anlamda “Bellek” kavramıyla çok yakın bir ilişkisi var. “Bellek-fotoğraf” ilişkisini “Belleğin oluşum sürecinde Fotoğraf” ve “Fotoğrafın oluşturduğu Bellek” olarak iki farklı temelde ele alacak olan organizasyonun ilk önemli sergisi 2 Kasım günü Basın Müzesi”nde açılacak. Magnum fotoğraf ajansının aday fotoğrafçılarından olan Paolo Pellegrin’in “Kosova 1999-2000” adlı sergisi, ona 2000 yılında World Press Photo’nun “Haberdeki İnsan” kategorisi’nde birincilik ödülü getirmiş fotoğraflarını içeriyor. Bir diğer önemli sergi 4 Kasım günü Akbank Kültür Sanat Merkezi’nde açılıyor. San Francisco Exploratorium küratörlerinden fotoğrafçı Susan Schwartzenberg’in “June Riley Hakkında Bir Öykü” adlı sergisi, Annesinin 1930 Amerikan Ekonomik Buhranı sırasındaki intiharını anlatan 80 yaşındaki bir kadının çocuksu hatırasının aşamalı projesi niteliğinde. Fotoğraf Günleri bu yıl “World Press Photo 2003 Ödüllü Fotoğraflar” sergisine de ev sahipliği yapacak. 28 Kasım günü Darphane-i Amire’de açılacak sergi, 2002 yılının en iyi 200 basın fotoğrafını izleyiciyle buluşturuyor. Manfred Kriegelstein, Fethi Sabunsoy, Murat Yaykın, Hüsnü Atasoy, Ümit Ülgen, Ömer Orhun, Nazlı Sanberk, Evagelia Voutsaki, Nikolai Howalt, Nina Korhonen ve Thomas Wagström fotoğraf günlerine sergileriyle katılan diğer isimler.
Farklı etkinlikler Beş yıldır aralıklarla İstanbul’u fotoğraflayan Magnum fotoğrafçısı Alex Webb, bu projesinden oluşturduğu “İstanbul” konulu bir saydam gösterisi ve “sokak fotoğrafları” adlı atölye çalışmasıyla organizasyona katılıyor. Lia Nalbantidou ve Firdevs Sayılan saydam gösterisi yapacak diğer isimler. Fotoğraf günlerinin bir diğer önemli etkinliği, 42 yıl boyunca Cumhuriyet Gazetesi’nde foto muhabiri olarak çalışan Selahattin Giz adına, anma niteliğinde yapılacak saydam gösterisi. Paolo Pellegrin’in haber fotoğrafları, Thomas Wagström’un karanlık oda baskı teknikleri ve geçen yıl da fotoğraf günlerinin konuğu olan Magnus Naidemann’ın sayısal fotoğraf üzerine yapacakları atölye çalışmaları katılımcılara fotoğrafçılarla birebir çalışma imkanı sunacak. Gelenekselleşen “Fotomaraton”, “Fotoğrafınla gel” ve “Dia Gösterisi Yarışması” yine tüm katılımcılara açık.
İFSAK tarafından her yıl düzenlenen İstanbul Fotoğraf Günleri, 2003 yılında “bellek” temalı fotoğraf sergileri, saydam gösterileri, söyleşi, konferans ve atölye çalışmalarıyla Kasım ayı boyunca 19. kez fotoğraf severlere fotoğrafla dolu bir ay yaşattı…
İFSAK 19. İSTANBUL FOTOĞRAF GÜNLERİ KASIM AYINDA BAŞLADI:
20’YE BİR KALA; “BELLEK”…
43 yıllık köklü bir geçmişe sahip, Türkiye’nin önde gelen fotoğraf ve sinema derneği İstanbul Fotoğraf ve Sinema Amatörleri Derneği (İFSAK) tarafından 18 yıldır düzenlenen, Türkiye’nin en geniş kapsamlı fotoğraf organizasyonuİstanbul Fotoğraf Günleri, 1 Kasım 2003 Cumartesi günü, saat 19.30’da Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) yapılan açılışla başlamıştır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın destek verdiği İFSAK 19. İstanbul Fotoğraf Günleri, “bellek” temalı etkinliklerle fotoğraf dünyasıyla buluşmuştur..
Yerli/yabancı fotoğrafçıların sergileri, saydam gösterileri, söyleşi, konferans ve atölye çalışmaları; artık gelenekselleşen“Fotomaraton” ve “Fotoğrafınla Gel” etkinlikleriyle kasım ayı boyunca sürecek organizasyon, “World Press Photo 2003” sergisine de ev sahipliği yapmıştır. Organizasyonun çağrı metninde, bellek/fotoğraf ilişkisi çeşitli anahtar kelimelerle belirtilerek “bellek” temasının tercih nedeni şöyle açıklanıyor:
“Geçmiş, tarih, anımsama, zaman, mekan, Proust, çocukluğum, irade, seçmek, iz, korku, tutku, yineleme, süreklilik, yeniden üretim, yabancılaşma, ailem, ipucu, tanıma, tutma, anı, kimlik, yönlendirilme, iktidar, toplum, kent, sokaklar, ’68, sokağım, deneyim, zamanaşımı, kayıp, silinme, yitim, amnezi, yok sayma, yanılsama, algı, kodlama, imge, çağrışım, annem, unutma, vicdan, yargı, ’80, tüketim, bilgi, aşk… Muhtemeldir ki, yukarıda sıralanan kelimelerden bir veya birkaçı, ‘bellek’ kelimesi duyulduğunda akla gelerek her bireyde, kendine, içinde yaşadığı topluma, geçmişine ve geleceğine dair birtakım duyguları harekete geçirir. Her birey ve toplum, bireysel veya kolektif tepkilerine taban oluşturan böyle bir belleğe sahip. Fotoğraf da, canlı ve sürekli iletişim içerisinde varlığını sürdüren belleğin, gerek oluşumunda gerekse dışavurumunda önemli bir görsel iletişim öğesi olarak yer alıyor. Peki ben, fotoğrafı çeken, bu ilişkinin neresindeyim?”
“Belleğin oluşum sürecinde fotoğraf ve fotoğrafların oluşturduğu bellek” olarak iki temele sahip tema çerçevesinde, Magnum’un aday fotoğrafçılarından Paolo Pellegrin, San Francisco Exploratorium küratörlerinden fotoğrafçı Susan Schwartzenberg, MFIAP (Master of FIAP/Uluslararası Fotoğraf Sanatı Federasyonu Üstadı) ünvanlı Alman fotoğrafçı Manfred Kriegelstein, AFIAP (Artist of FIAP/FIAP Sanatçısı) unvanlı fotoğrafçı Fethi Sabunsoy, Murat Yaykın, Hüsnü Atasoy, Ümit Ülgen, Ömer Orhun, Nazlı Sanberk, Evagelia Voutsaki, Nikolai Howalt, Nina Korhonen ve Thomas Wagström’un fotoğraf sergisi izleyiciyle buluşmuştur.
Beş yıldır aralıklarla İstanbul’u fotoğraflayan Magnum fotoğrafçısı Alex Webb’in yanı sıra Lia Nalbantidou veFirdevs Sayılan, saydam gösterileriyle organizasyona katıldı. Ayrıca İFSAK/Yapı Kredi Yayınları (YKY) işbirliğiyle, 42 yıl boyunca Cumhuriyet gazetesinde fotomuhabir olarak çalışan Selahattin Giz adına, anma niteliğinde bir saydam gösterisi yapıldı. Kosova’da savaşı belgeleyen Pellegrin’nin haber fotoğrafları, Webb’in sokak fotoğrafları,Wagström’ün karanlık oda baskı teknikleri ve Magnus Naidemann’ın sayısal fotoğraf üzerine yapacakları atölye çalışmaları katılımcılara fotoğrafçılarla birebir çalışma imkanı sundu. Schwartzenberg ise tema kapsamında, bellek/imge ilişkisini çeşitli görsellerle anlatan bir konuşmayla konuyu ayrıntılarıyla ele aldı. Gelenekselleşen Fotomaraton, Fotoğrafınla Gel ve Dia Gösterisi Yarışması etkinlikleri de yine tüm katılımcılara açıktı.
WORLD PRESS PHOTO 2003
2002 yılında seçilen 200 fotoğraftan oluşan “World Press Photo 2003 Yılı Ödüllü Fotoğraflar Sergisi”, İFSAK ve Fotoğraf Vakfı Girişimi işbirliğiyle İstanbul’da, Darphane-i Amire’nin Tervehane 2 salonunda açıldı. Üç hafta boyunca gezilebilen sergide yer alan fotoğraflar, dünya çapında 118 ülkeden 3.913 sanatçının 53.597 eseri arasından seçilmişti. Yılın en iyi basın fotoğrafları olmalarının yanı sıra, önemli görsel belgeler olarak tarihe geçen World Press Photo ödüllü fotoğrafları; Canon, KLM Havayolları ve TPG Lojistik Şirketleri’nin katkılarıyla sergilendi.
ALEX WEBB / “İSTANBUL”
“İstanbul” konulu bir saydam gösterisi ve sokak fotoğrafları atölye çalışmasıyla organizasyona katılan Alex Webb, beş yıldır İstanbul üzerine çalışıyor. Fotoğrafçı, insan yüzlerinden okunan kentin belleğine ilişkin fotoğraflardan yapacağı seçkinin ilk dünya sunumunu 19. İFSAK İstanbul Fotoğraf Günleri’nde gerçekleştirdi. Fotoğrafçı, ayrıca eşi, fotoğrafçı ve editör Rebecca Norris ile beraber yürüttüğü beş günlük bir atölye çalışmasında “Sokak Fotoğrafı”na ait deneyimlerini katılımcılara uygulamalı olarak aktardı. 1952 yılında, California, San Francisco’da doğan Webb, lise yıllarında fotoğrafa ilgi duymaya başladı. Harvard Üniversitesi’nde tarih ve edebiyat eğitimi aldıktan sonra Carpenter Center Görsel Sanatlar Bölümü’nde fotoğraf çalıştı. 1972 yılında Apeiron atölyelerine devam etti ve 1974’te profesyonel fotomuhabir oldu. Fotoğrafları New York Times, Life, GEO, Stern ve National Geographic’te yayımlanan fotoğrafçı, aynı zamanda Magnum üyesidir.
PAOLO PELLEGRIN / “KOSOVA 1999-2000”
Organizasyonun ikinci günü “Kosova 1999-2000” adlı fotoğraf sergisi Basın Müzesi’nde açılan Paolo Pellegrin, Fransız L’Agence VU ve İtalyan Grazia Neri Ajansı üyesi. 1995 yılında, Uganda’da AIDS konulu fotoröportajıyla World Press Photo’nun “Günlük Hayat” dalında birincilik ödülüne layık görüldü. Aynı yıl, W. Eugene Smith Ödülü’ne aday gösterildi. Yine AIDS konulu röportajıyla Visa D’Or in Perpignan Kodak Genç Fotoğrafçılar ödülünü kazandı; World Press Photo’nun Ustalar Sınıfı’na seçildi. Aynı yıl, İtalya’da, Avrupa Fuji Ödülü’ne layık görüldü. “Children” (Çocuklar) adlı Uganda, Romanya ve Bosna’daki çocuk fotoğraflarından oluşan kitabı, Sinnos’un editörlügünde 1997 yılında piyasaya çıktı. Pellegrin aynı yıl, “Bosna’daki Çocuklar” çalışmasıyla Gijon’da Enternasyonal Fotoğraf Festivali’nde birincilik ödülü kazandı. İtalya’daki Sınır Tanımayan Hekimler (MSF) ile işbirliği içinde yaptığı çalışmalardan oluşan kitabı “Kamboçya”, Motta editörlüğünde 1998 yılının Kasım ayında yayımlandı. 1999 yılında, World Press Photo’nun “Portre” dalındaki yarışmasında üçüncülük ödülünü aldı. 2000 yılında World Press Photo’nun “Haberdeki İnsanlar” kategorisinde Kosova’daki çalışmalarıyla birincilik ödülü, Arnavutluk konusundaki çalışmasıyla Hansel-Mieth Ödülü’nde Mansiyon ve ayrıca prestijli Hasselblad Grant Ödülü sahibidir. 2001 yılında Avrupa Fuji Ödülü/İtalya, aynı yıl Leica’nın büyük ödülüne layık görüldü. 2003 yılı itibarı ile 1999 yılından beri devam ettiği, uzun soluklu projesi: “Gelişmekte olan ülkelerdeki HIV salgını” üzerine çalışmaktaydı. 2001 yılında Magnum’a aday gösterilmiştir.
Kosova’da yaşayan etnik Arnavutların 1999 yılında, kitleler halinde göçünü belgeleyen dört fotoğraf serisinden oluşan sergi, mültecilerin harabe haline gelmiş Kosova’ya dönüşlerini, Kosova’nın yeniden imarını, toplu mezar yerleriyle, öldürülen veya kaybolan Kosovalı Arnavutların büyütülmüş pasaport ve sürücü belgesi fotoğraflarını içeriyor. Pellegrin, bu anlamlı belge çalışmasını şu sözlerle tanımlıyor: “Kosova’da yaraları ve kayıpları fotoğrafladım. Sarılmayı bekleyen fakat hiçbir zaman sarılamayan geçmişin acımasız izlerini gördüm. Anıların gücünü tanıdım. İşlenen cürümleri belgelerken bu dayanılmaz yalnızlığın ve yoğun dayanışmanın temelinde anıların yattığını keşfettim. Küçük dayanıklılık gösterileri ve karşı koyuşlar, anıları belleklerde sürekli canlı tutan derslerdi. Sonunda bu ateşli cesaretin kolektif bir rüyayı beslediğini anladım: Esaretten kurtulup özgürlüğü kazanmak ve yeni bir ulus yaratmak.”
* Paolo Pellegrin etkinlikleri İFSAK/İtalyan Kültür Merkezi işbirliğiyle gerçekleştirilmişti.
SUSAN SCHWARTZENBERG / “JUNE RILEY HAKKINDA BİR ÖYKÜ”
Amerikalı küratör ve fotoğrafçı Susan Schwartzenberg bağımsız bir sanatçı. California San Francisco’daki Exploratorium, Bilim Müzesi, Sanat ve İnsan Algısı’nda çalışıyor. Temaları, biyografi, kent yaşamı çalışmaları ve belleğiyle tarih. Kitap geliştirme ve enstalasyonlardan, küratörlü sergilere ve daha geniş ölçekli açık hava çalışmalarına dek geniş bir alanda çalışan Schwartzenberg, “bilinçli manzara” yani psikoloji ve mekanın birbirine geçme biçimleriyle özel olarak ilgileniyor. “June Riley Hakkında Bir Öykü” adlı sergisi, annesinin 1930 Amerikan ekonomik krizi sırasındaki intiharını anlatan 80 yaşında bir kadının çocuksu hatırasının aşamalı projesi. Kişisel travma ve çocukluğu tarih bağlamında anlatan proje, sekiz sayısal fotoğraf kolajından oluşuyor. Schwartzenberg, çağdaş ve tarihsel fotoğrafları birleştirerek bellek ve reddiyle boğuşuyor. Sanatçı, Aksanat Gösteri Salonu’nda yaptığı, “Kişisel Nesneler Aracılığıyla Tarihte Dolaşmak” adlı söyleşisinde de, aile arşivi, rastgele fotoğraflar, hatırlanabilirlik ve gündelik eşyanın tarihle iç içe geçen günlük yaşam öykülerini hangi şekillerde taşıdığını anlatarak katılımcıların sorularını cevapladı. Konuşmada ayrıca web için tasarlanmış kamuya açık forum olan“Nagazaki’yi Anımsamak” da anlatıldı. Proje, Nagazaki’yi, 1945’te atom bombası tarafından yıkıldıktan sonra fotoğraflayan Japon fotoğrafçı Yosuke Yamahata’nın gezici sergisine eşlik etmek üzere geliştirilmiş. Kolektif tarihin araştırılması sırasında, bu web forumu, insanları anılarını betimlemeye ve tarihteki bu olay hakkında görüş bildirmeye davet etmiş. Sonuçta çıkan yorumlarla tarihle kişisel belleğin nasıl iç içe geçtiği gösterilmektedir.
*Susan Schwartzenberg etkinlikleri İFSAK/AKBANK Kültür ve Sanat Merkezi; Ömer Orhun ve Nina Korhonenetkinlikleri İFSAK/KODAK işbirliğiyle gerçekleştirilmiştir.
Paolo Pellegrini “Kosova 1999-2000” 12-19 Kasım 2003 13.00 Basın Müzesi
Murat Yaykın “İmbroz Burada Yalnız Ölüm Var” 02-14 Kasım 2003 17.00 Fotoğrafevi
Fethi Sabunsoy “Kahvehaneler” 02-15 Kasım 2003 19.00 Dünya Kitapevi
Ümit Ülgen “Eski Sevgililerin Hatıraları” 03-28 Kasım 2003 18.00 Fototrek Nikon Fotoğraf Galerisi
Suzan Schwatzenberg “June Riley Hakkında Bir Hikaye” 04-22 Kasım 2003 18.00 Akbank Kültür Merkezi
Manfred Kriegelstein “Fotoekspresyon” 04-22 Kasım 2003 19.00 Akbank Kültür Merkezi
Nazlı Sanberk “Bellek” 07-30 Kasım 2003 19.00 Tarık Zafer Tunaya
Ömer Orhun “On” 08-30 Kasım 2003 Kaffeehaus
Helena Pais “Kayıp” 09-30 Kasım 2003 18.30 Kargart
Evangelia Voutsaki “Bellek” 13 Kasım-05 Aralık 2003 19.00 Bir Kültür Merkezi
Nina Korhonen “Bellek” ve “Anna Büyükannem Amerika’da” 16 Kasım-03 Aralık 2003 18.00 Fotoğrafevi
Hüsnü Atasoy “Sıfır Yılı” 17-30 Kasım 2003 19.30 Dünya Kitapevi
Nikolai Howait “3×1” 21 Kasım-19 Aralık 2003 19.00 Basın Müzesi
World Press Photo “WPPh 2003 Ödülleri Sergisi” 28 Kasım-17 Aralık 2003 19.30 Tarihi Darphane
Firdevs Sayılan “Nemrut Dağı Tanrıları” 11 Kasım 2003 18.30 Aksanat
Alex Webb, Rebecca Norris Webb ” Sınırlar”-“Boston’dan Tropiklere”- “Kentsel Yaratıklar Üzerine Yansımalar” 15 Kasım 2003 17.00 -19.00 Turkcell
Selahattin Giz “Anısına” 20 Kasım 2003 18.30 YKKM Sermet Çifter Gösteri Salonu
Lia Nalbantidu “Evimin Güvenli Özel Alanı” 22 Kasım 2003 15.00-17.00 YKKM Turkcell Gösteri Salonu
Paolo Pellegrin “Haberin Ötesinde” 03-07 Kasım 2003 İFSAK
Alex Webb- Rebecca Norris Web “Sokak Fotoğrafları” 12-16 Kasım 2003 İFSAK
Magnus Neidmann “Sayısal Fotoğraf İşleme” 17-21 Kasım 2003 İFSAK/ BEYKENT ÜNİVERSİTESİ SIRASELVİLER BİNASI
Thomas Wagström- Halil Koyutürk “Karanlık Oda Baskı Teknikleri” 20-24 Kasım 2003 İFSAK
Susan Schwatzenber “Bir Bellek Sanatçısı” ve “Nagazaki’yi Hatırlamak” 04 Kasım 2003 19.30 AKSANAT
Susan Schwatzenber “Bellek ve Tarihin Karmaşık İlişkisi” 06 Kasım 2003 19.00 AKSANAT
Açık Oturum “Bellek ve Tarihin Karmaşık İlişkisi” 06 Kasım 2003 19.00 AKSANAT
Manfred Kriegesitein “Bellek ve Fotoekspresyon Üzerine” 08 Kasım 2003 15.00 YKKM Turkcell Gösteri Merkezi
Ömer Orhun “Fotoğraf Okuma” 18 Kasım 2003 19.00 AKSANAT
Fotomaraton 15 -16 Kasım 2003
13. Fotomaraton Sergisi 22 Kasım-12 Aralık 2003
9 .Fotoğrafınla Gel Sergisi 23 Kasım 2003 14.00 İFSAK
8. Dia Gösterisi Yarışması Ödül Töreni 29 Kasım 2003 15.00 YKKM Turkcell Gösteri Salonu
